İptal Kararları Bazı Hallerde Geriye Yürür - Güner Yiğitbaşı

İptal Kararları Bazı Hallerde Geriye Yürür - Güner Yiğitbaşı Anayasamızın 153 maddesine göre, kural olarak Anayasa Mahkemesinin iptal kararları geriye yürümez.

İptal Kararları Bazı Hallerde Geriye Yürür - Güner Yiğitbaşı
Anayasamızın 153 maddesine göre, kural olarak Anayasa Mahkemesinin iptal kararları geriye yürümez. Bu prensibe göre, Anayasa Mahkemesi bir yasanın bazı maddelerini anayasaya aykırı bularak iptal ederse, iptal edilen o yasa madde ve/veya maddelerine göre tesis edilen işlemler, geçerliliğini yitirmez.İptal edilen yasa maddeleri, iptalden sonra,ileriye dönük olarak geçerliliğini kaybederler.

Kural budur. Ancak bunun istisnaları vardır.

Bunları niçin gündeme getiriyoruz?

Hepinizin bildiği gibi, mecliste bir yasa tasarısı va. Bu tasarı ile Danıştay ve Yargıtay gibi yüksek mahkemeler yeniden dizayn edilmekte ve bu mahkemelerin üyelerinin görevleri, bu tasarıda yer alan bir hükümle sonlandırılmakta ve buralara iktidar yanlısı yeni üyelerin atanmaları öngörülmektedir.


Başka bir anlatımla, çıkarılacak olan Anayasaya aykırı yasa maddeleri ile Yargıtay ve Danıştay'ın üyeleri azledilmekte ve yerlerine iktidar yanlısı yeni üyelerin getirilmesi planlanmaktadır.

Anayasaya ve yargının bağımsızlığına açıkça aykırı olan bu yasa çıktığında, ana muhalefet partisi tarafından anayasaya aykırılık idiasıyla yasanın ilgili maddelerinin iptali istemiyle konunun Anayasa Mahkemesine taşınacağı ve Yargıtay ve Danıştay üyelerinin tümünün görevlerine son veren yasa maddesinin anayasaya aykırığı kabul edilerek iptal edileceği kesindir.

İptal kararı alınana kadar, Yargıtay ve Danıştay Üyelerinin, anayasaya aykırı olan yasa maddelerine göre görevlerinden uzaklaştırılarak yerlerine yenilerinin atanması halinde, Anayasa Mahkemesinin sonradan aldığı iptal kararı, geriye yürümeyecek midir?

Bize göre, Anayasa Mahkemesinin sonradan alacağı iptal kararı geriye yürüyecek ve görevlerine son verilen Yargıtay ve Danıştay üyeleri,eski görevlerine döneceklerdir.

Zira, Anayasanın 153. maddesinde yer alan,Anayasa Mahkemesinin iptal  kararlarının geriye yürümeyeceğine ilişkin ana kural, anayasaya aykırı olarak çıkarılan ve benzer durumlarda sürekli uygulanmaya ve hukuki sonuç doğurmaya devam eden süreklilik arzeden yasa maddelerine ilişkin bir kural olup,bu durumda Anayasa Mahkemesinin iptal kararının geriye yürümezliği kabul edilerek, daha sonra iptal edilen yasa madde ve/veya maddeleri uygulanarak,iptalden önce ilgili yasa maddesi uyarınca tesis edilen ve artık istikrar bulan işlemlerin geçerliliğini sürdürmesi amaçlanmıştır.

Bir nevi geçici bir yasa maddesi niteliğinde olan ve bir kez uygulanarak, bir atımlık ve nokta sonuç doğurduktan sonra artık uygulama alanı kalmayan ve süreklilik arzetmeyen ve açıkça anayasaya aykırı olup, Anayasa mahkemesi tarafından iptal edilen bir yasa maddesi söz konusu olduğunda ise, o yasa maddesi iptalden önce uygulanarak o tek atılımlık ve nokta sonucunu doğurduğundan ve artık o iptal kararının ileriye dönük bir hukuki sonuç doğurma kabiliyeti kalmadığından, o yasa maddesinin iptaline ilişkin Anayasa Mahkemesi kararı, pek tabiidir ki geriye yürüyecektir, zira o iptal kararı,  Anayasaya aykırı olan ve iptal edilen yasa maddesinin uygulanmasıyla ortaya çıkan sonuca bağlı olarak bozulan kamu düzenini ve kamu vicdanını yeniden tesis edecek ve onaracaktır.

Diyelim ki bir af yasası çıkarıldı, bu af yasasından yararlananlar yararlandılar ve daha sonra bu af yasasından yararlanamayan kişilerle ilgili madde ve/veya maddeler Anayasaya aykırı bulunarak Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi.Anayasa Mahkemesinin iptal kararı geriye yürümez gerekçesiyle, iptal kararı ile önleri açılan ve aftan yararlanma imkanına kavuşan kişiler, iptal kararından ve dolayısıyla aftan yararlanamayacaklar mı? Tabii ki yararlanacalar.Zira, Af Yasası da, hükmünü bir kez icra ettikten sonra ileriye dönük olarak sürekli bir şekilde uygulanma imkanı olmayan yasalardandır.

Yargıtay ve Danıştay üyelerinin görevlerine son veren ve onları azleden yasa maddesi de, geçici hüküm mahiyetinde, bir kez uygulanarak hükmünü icra ettikten sonra, ileriye dönük olarak süreklilik arzedecek şekilde uygulanma kabiliyeti olmayan bir made olacağı için, bu maddenin anayasaya aykırılığı Anayasa Mahkemesince saptanarak iptal edilmesi halinde, bu iptal kararı geriye yürüyecek ve Yargıtay ile Danıştayın görevlerine son verilen üyeleri eski görevlerine döneceklerdir.

30/06/2016
Güner YİĞİTBAŞI 
Hukukçu

Yorum Gönder

[blogger][facebook][disqus]

Kemalın Askeri

İletişim Formu

Ad

E-posta *

Mesaj *

Javascript DisablePlease Enable Javascript To See All Widget